Değişim Tam Zamanı
Haberler
Sürdürülebilir bir kentsel ulaşım sisteminin oluşturulması için, toplu ulaşım ağının etkin bir şekilde kurgulanması önemlidir. Kentlerde, iklim değişikliğine yönelik azaltım ve uyum sürecinde toplu ulaşımda yakıt tüketiminin azaltılması, alternatif yakıt ve araç teknolojilerinin kullanılması gibi hedefler belirlenmektedir. Bunun yanı sıra; daha yaşanabilir bir kent oluşturmak için de toplu ulaşım sisteminin güvenli, kapsayıcı, erişilebilir, ekonomik ve entegre bir şekilde kurgulanması gerekli bir adımdır.
Kocaeli’de mevcut toplu ulaşım sistemi;
– Lastik tekerlekli sistemler: Büyükşehir Belediyesi’ne ait halk otobüsleri, özel halk otobüsleri, Gebze (Kocaeli)-Harem (İstanbul) minibüsleri, personel/öğrenci servisleri ve taksiler
– Raylı sistemler
– Deniz ulaşımı ile sağlanmaktadır.
Proje kapsamında, kentteki toplu ulaşım sistemini kullanıcı talepleri de dikkate alınarak iyileştirilmesinin yanı sıra; analizlere dayanarak kentsel talebe uygun yeni toplu taşıma modlarının da önerilmesi beklenmektedir.
Ulaşımda, çalışması için herhangi bir motor gücü gerektirmeyen araçların kullanılması ya da ulaşımın herhangi bir araç olmaksızın sağlanması motorsuz ulaşım olarak adlandırılır. Yaya ve bisiklet ulaşımı, en çok kullanılan motorsuz ulaşım türleridir.
Mikro mobilite ise, hızı çoğunlukla 25 km/sa’e kadar olan fakat 45 km/sa’e kadar olan araçların da kullanımını içeren bir kavramdır. Son yıllarda kullanımı artan elektrikli skuterlerin kullanımı ile yine bisiklet ulaşımı mikro mobilite kapsamına girmektedir.
Kocaeli SKUp kapsamında, motorsuz ulaşım ve mikro mobilite kavramları, kentsel ulaşımda sürdürülebilirliğin sağlanmasında alternatif ve etkili yöntemler olarak ele alınacaktır.
Kentsel lojistik, yaşanabilir ve sürdürülebilir kent hedefinden taviz vermeden; kentsel alanlardaki taşımacılık trafiğini ve bu trafiğin tükettiği enerjiyi konu alarak bu faaliyetlerin sürdürülebilir şekilde devamlılığını sağlamayı esas alır. Sürdürülebilir bir kentsel ulaşım sistemi oluşturulurken, kent ekonomisine önemli katkı sunan lojistiğin de yine aynı şekilde sürdürülebilir, çevre dostu ve güvenli olacak şekilde ele alınması gereklidir.
Kocaeli SKUp kent genelindeki lojistik sistemi, Kocaeli Lojistik Ana Planı (KOLMAP) gibi geçmiş çalışmaları da dikkate alıp mevcut durumu analiz ederek, planın sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Kentlerde özel araç kullanımının artması, kentsel sürdürülebilirlik açısından sorunlu görülmektedir. Özel araçlarda yaşanan artış, kentteki trafiğin ve trafiğin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin artmasına neden olur. Bunun yanı sıra, kentsel ulaşımda eşitliği azaltarak yaya ulaşımını etkiler.
Kocaeli SKUp kapsamında, kent genelinde özel araç kullanımının azaltılması hedeflenmektedir. Bunun için özel araca alternatif, güvenli, ekonomik ve çevreye duyarlı çözümler sunmak gereklidir. Bu doğrultuda, kentteki mevcut durumun analizi ve paydaşların katkısı ile birlikte özel araç ve otomobil bağımlılığını azaltacak öneriler geliştirilecektir.
Geleneksel ulaşım planlarında, trafik odağa alınırken sürdürülebilir kentsel ulaşım planlaması insan faktörüne odaklanır. SKUp, kentte yaşayan ve kenti kullanan tüm insanlara eşit ulaşım hizmetleri sunmayı yani bu hizmetlerin tüm kullanıcılar tarafından erişilebilir olmasını amaçlar.
Kocaeli SKUp, yalnızca ulaşım altyapıları ve hizmet kalitesine değil, erişilebilirlik ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesine dayanmaktadır. Ulaşım modeli yalnızca trafik tahmini için kullanılmayacak, aynı zamanda senaryolarda yer alan önlemler ve eylemler tarafından sağlanan erişilebilirlikteki iyileşmeyi ölçmek için önemli bir araç olarak ele alınacaktır. Böylelikle, Kocaeli kenti genelinde tüm kullanıcı gruplarının tüm ulaşım modlarına erişimi artırılarak; kent merkezine ulaşım başta olmak üzere kent içinde vatandaşların erişime ihtiyaç duydukları alanlara erişimlerinin sürdürülebilirlik kavramı kapsamında sağlanması hedeflenmektedir.
Kocaeli Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planı’nın ana amaçları arasında daha güvenli bir ulaşım sistemi kurgulayarak kentteki yaşanabilirliği ve sürdürülebilirliği artırmak bulunmaktadır. Bu kapsamda, ulaşım araçlarının güvenliğinden; cadde, sokak ve altyapıların güvenliğine kadar tüm önlem ve gelişmeler SKUp’un konusudur.
Hem yaya hem de motorlu ve motorsuz araçların sürüş güvenliğini sağlamak ve kentte fiziksel olarak kazalara sebebiyet verebilecek veya yaya ya da araç güvenliğini tehlikeye atacak altyapı problemlerinin giderilmesi hedeflenmektedir. Bu süreçte paydaş görüşleri, önerileri ya da taleplerinin göz önünde bulundurulması önemlidir.
Kent, birçok farklı sosyal ve ekonomik grubu barındıran bir yapıdır. Kente yapılacak her türlü müdahale kapsamlı bir biçimde düşünülmeli; yalnızca fiziksel özellikler değil, kentteki kullanımları yönlendiren sosyal yapılar da göz önünde bulundurulmalıdır.
Ulaşımda sürdürülebilirlik kavramı düşünüldüğünde, sistemin verimli ve etkin bir şekilde devamlılığının sağlanması her bir grubun ihtiyaçlarına cevap verilmesiyle mümkündür. Kocaeli SKUp kapsamında, mevcut fiziksel yapının yanı sıra mevcut sosyal yapı da analiz edilerek; gerçekleştirilecek müdahaleler ve yapılacak önerilerde sosyal açıdan uygunluk da önemli bir parametre olarak devreye girecektir.
Kırılgan ve dezavantajlı gruplar başta olmak tüm sosyal grupların ortak ve eşit bir yaklaşımla planlama sürecine ve kent hayatına dahil olması adına bu grup temsilcilerinin talepleri, sorunları ve önerilerinin belirlenmesi hedeflenmektedir.
Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planları, isminden de anlaşılacağı gibi sürdürülebilirlik kavramını odağa alır. SKUp kapsamında Kocaeli’nin, sürdürülebilirlik boyutları üzerinden ileriye dönük, uzun vadeli ve bilgiye dayalı şehir planlamasını ve gelişimini teşvik etmek amaçlanmaktadır.
Ulaşım, kentsel sürdürülebilirliğin sağlanmasında önemli bir konudur. Özellikle kullanılan araç ve yakıt tipi karbon salımına doğrudan etki etmekte; hava, su, gürültü kirliliğine neden olarak çevreyi olumsuz etkilemektedir.
Kocaeli Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planı ile birlikte; ulaşımın ötesinde sürdürülebilirlik kavramı ve çevrenin korunması yönündeki riskler, sorunlar ve taleplerin belirlenmesi ve tüm bunların sürdürülebilir ulaşım ile ilişkilendirilmesi; ulaşım modlarına ve kullanılan yakıt tiplerine alternatifler sunularak, çevresel olumsuz etkilerinin azaltılması hedeflenmektedir.
Planların hem hazırlık hem de uygulama aşamasında finansman konusu önem taşımaktadır. Tüm maliyetlerin önceden, doğru bir şekilde belirlenmesi projenin devamlılığı ve uygulanabilirliği açısından gereklidir.
Kocaeli Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planının finansmanı, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından sağlanmaktadır. Bu finansmanın Kocaeli için en yararlı ve uygun şekilde yönetilmesi ve Kocaeli’nin hareketliliğini artıracak ekonomik ve mali açıdan uygun projeler belirlenmesi hedeflenmektedir.
Enerji kaynaklarının verimli ve doğru yönetilerek kullanılması, sürdürülebilirliğinin sağlanması açısından önemlidir. Ulaşım açısından bakıldığında, enerji kaynaklarının tüketiminde en büyük paylardan biri de özel araç kullanımıdır. Buna göre, kullanıcıları daha sürdürülebilir ulaşım biçimlerine yöneltecek alternatifler sunmak gereklidir.
Kocaeli SKUp çerçevesinde, özel motorlu araçlara olan talebin farklı alternatiflere yöneltilmesi öncelikli amaçlardandır. Bunun yanı sıra, enerji tüketimi olmayan bisiklet ve yaya gibi ulaşım modlarının mümkün olabildiğince teşvik edilmesi ve kişi başına düşen enerji tüketimi daha az olan toplu taşıma araçlarının çekici hale getirilerek kullanıcıların toplu taşımaya yönlendirilmesi hedeflenmektedir. Farklı yakıt alternatiflerinin gündeme getirilmesi de Kocaeli SKUp kapsamında ele alınacak konulardan biridir.
Bir kent için en önemli konulardan biri doğal afetler ve diğer kırılganlık gösteren ya da gösterebilecek durumlara karşı dayanıklılık sağlayabilmesidir. Yaşanabilecek herhangi bir afeti veya durumu öngörerek öncesi için önlemler belirlemek, sonrası içinse müdahale senaryoları tasarlamak gereklidir.
Ulaşım, afet veya kenti etkileyebilecek iklim değişikliği gibi diğer konuların neden olduğu durumlar karşısında bütüncül bir müdahale süreci yönetilmesi için önemli bir yapıtaşıdır. Kocaeli SKUp kapsamında, kentteki her türlü kırılganlık durumuna karşı önlem ve müdahalelerin ulaşım boyutunda belirlenmesi hedeflenmektedir.
Stratejik planlama, yapılacak plan çerçevesinde hem mevcut durumun doğru bir şekilde ortaya konmasını hem de gelecek için yaşanması muhtemel ve arzu edilen senaryoların belirlenerek bunlara uygun stratejiler oluşturmasını gerektirir.
Kocaeli SKUp kapsamında, kentin öncelikli olarak ulaşım konusunda mevcut durum analizlerinin yapılacağı; bu analizlerin sentezlenerek geleceğe yönelik öngörülerin belirleneceği; paydaş katılımıyla belirlenen ihtiyaçların karşılanmasına ve sürdürülebilir ulaşım kavramının oluşması için arzu edilen sonuçların elde edilmesine yönelik hedef ve stratejilerin geliştirileceği bir süreç benimsenmiştir. Bu süreç, kentin her bir noktasının tüm paydaşlarıyla birlikte düşünülerek bütüncül bir şekilde kurgulanması açısından önem arz etmektedir.